top of page
tim9043

Hoe wordt het dag-nacht tarief, de boiler en de straat verlichting aan en uit gestuurd?

En waarom flikkert mijn LED verlichting hierdoor? Een kleine geschiedenis :

TF / CAB

Toonfrequentbesturing is een systeem dat signalen zend zonder daarvoor een apparte infrastructuur te hoeven aanleggen en onderhouden. TF wordt gerealiseerd door het sturen van een signaal met èèn vaste frequentie op een elektriciteitsnet, om op elk willekeurig punt van dat net iets te schakelen. In België wordt dit niet voor niets CAB oftewel Centrale Afstand Bediening genoemd. Ondermeer kWh-tariefschakeling, in- en uitschakeling van elektrische boilers of het in- en uitschakelen van openbare verlichting zijn de meer klassieke toepassingen. In het Rijnmond gebied worden met TF de ventilatieinstallaties van woonblokken en verzorgingstehuizen uit gezet bij calamiteiten in de luchtkwaliteit. In Duitsland worden zonnecel installaties (PV) met TF bestuurd. Er is een speciaal TF-relais voor op de markt gekomen dat de PV installatie op 0, 30, 60 en 100% kan zetten. Andere toepassingen zijn er bijvoorbeeld te vinden in ontvangers met speciale uitgang voor het dimmen van straat verlichting. Deze kunnen dan de verlichting laag, half of vol laten branden naar behoefte. De TF frequenties liggen grofweg tussen 110 tot 1600Hz.

Met toonfrequent is een centrale sturing mogelijk waarbij vanaf èèn centraal punt tot aan vele ontvangers geen versterker of extra bedrading nodig is. Dit betekent in principe een grote betrouwbaarheid. Als geen ander systeem is TF in staat om openbare verlichting in grote gebieden op eenzelfde moment te onsteken.

hs energienet met toonfrequentie

hs energienet met toonfrequentie


Problemen met TF

Tegenwoordig zijn er regelmatig klachten bij het gebruik van LED verlichting in combinatie met dimmers. Het lichtbeeld wordt verstoord door een knipperend effect. Dit gebeurd dan op de typische TF zending tijdstippen b.v. 22:00, 23:00 uur bij tarief zendingen (afhankelijk van gebied) en gedurende de schemering als de straatverlichting aan gestuurd wordt. Het duurt vaak enige tijd tot gebruikers de link hiermee gelegd hebben. Ook horen sommige mensen de signalen uit hun geluidsapparatuur. Deze klachten kunnen met filters worden tegengegaan.

Geschiedenis

De naam Toonfrequent (TF) is een wat rammelende vertaling van de naam die de eerste duitstalige fabrikanten kozen. Zij noemden het systeem Tonfrequenz Rundstuererung Anlage (TRA). In België wordt de naam Centrale Afstand Besturing (CAB) gebruikt. In engelstalige landen spreekt men van Ripple Control refererend aan het rimpeltje dat te zien is op de netfrequentie tijdens zendingen.

Al bij het ontstaan van elektricitietsnetten ontstond het idee om hierover ook besturingen te doen. Tussen 1902 en 1904 gebruikte de franse firma Brown&Routin in o.a. Bordeaux de aan of afwezigheid van gelijkspanning op een wisselspanningnet. W.E.Bornand gebruikte in Engeland 500Hz injectie in 1900. Er waren pogingen met korte onderbrekingen van de voeding en kleine variaties op de netfrequentie. General Electric in de US deed een poging met 10kHz injectie in New York en New Jersey in 1914. De fransen Trichard-et-Mauw (1918) gebruikte amplitude variaties en J. Berthenod (1922) 1000Hz signalen tussen het net en aarde.

Compagnie des Compteurs (CdC) in Parijs gebruikte bij elk commando een eigen frequentie met pulsen van 30 seconden in 1927. Ze noemden het Actadis Dit werd door Siemens in 1932 ook gedaan met frequenties tussen 280 en 600 Hz. Zij noemden het Telenerg. AEG had in 1937 het Transkommando systeem dat gebruik maakte van 40 tot 80 ms lange onderbrekingen met codering op impulspositie. Ook in 1937 deed General Electric in de US aan impulslengte codering op 720Hz. Metropolian Vickers in Engeland heeft het systeem Ripplay in 1939 dat per bevel èèn frequentie gebruikte. Een korte puls schakelde uit en een lange puls aan. ATE Co latyer Plessey introduceerde tussen 1940 en 1945 een impulsrythmesysteem hanteerde op slecht een enkele frequentie.

Na de oorlog komen twee zwitserse bedrijven in beeld die systemen introduceerden die tot op de dag van vandaag gebruikt worden. Landis&Gyr met een impulsinterval systeem bekend als Semagyr en Zellweger met een impulsplaats-systeem dat onder de naam ZAg of K22 bekend staat. De protocollen zijn open zodat de ontvangers van de ene fabrikant ook kunnen worden gebruikt bij zenders van de andere. In Engeland ontstond Cyclo Control dat detecteerbare korte onderbrekingen in de nuldoorgang van de netsinus gebruikt. Deze deformaties in de 50 Hz sinus werden verkregen door een nettrafo aan te sluiten op een 10 kV batterij en hierop secundair op van 345° tot 15° via thyristors een kortsluiting te veroorzaken. Een prima signaal werd verkregen als de secundaire stroom 4,5 kA bedroeg. Cyclo control is in nederland slechts op beperkte schaal gebruikt. o.a. in Maastricht, en Rotterdam

Dit artikel is meer dan 3 jaar oud - waarschijnlijk is deze informatie niet meer relevant of van toepassing.

1.052 weergaven0 opmerkingen

Recente blogposts

Alles weergeven

Comments


bottom of page